ვაჟა-ფშაველა - ზამთარი მთაში

ჩამოგვითოვა ქედები

თეთი დახურა მანდილი,

თოვლი ბარადაც გვეწვია

დიდი არა აქვს მანძილი.

სამგლოვიაროდ იმოსვის

ჩვენის სოფლების მიდამო;

უსიამოვნო ამბავი

მიწას ეუწყა ციდანო.

დაღონებულა ტყე-ველი,

დაღონებულან ჩიტები,

ვეღარ ლაღობენ, დაწყნარდენ

ის მგალობლები, ცქვიტები.

ირემმაც ფერი იცვალა,

მთას უცქერს გაშტერებული,

უკვირს, რა ექნა ბალახი:

სამყურა გახელებული.

შველმა მოძებნა მაყვალი,

ზაფხულში დაწუნებული,

ჰკორტნის, არ სწუნობს ეხლა-კი

თვალ-მარდი, გახუნებული.

დატკბა და ძვირად დაფასდა

ბუხარი გახურებული,

გაწმინდა მონადირემაც

სიათა დაჟანგებული.

აქამდის მოცლით არ იყო

საქმისგან დაბანდებული.

წრიაპებს ეძებს ბერიძე,

ხუჩებს წნავს გაჩქარებული.

წავა და დასდევს ორბებსა

მთა-მთის პირთ გამალებული,

თუ მოჰკლავს, გამობრუნდება,

შინ მოდის გახარებული.

წინ ცოლი მიეგებება,

ქმარს ნაბადს უგებს კერაზე,

დააძრობს ფეხთით საცმელებს,

იქვე გადაჰფენს ძელაზე;

არ ზარობს, ცოლი მზად არის

გაყინულის ქმრის შველაზე.

გაჩაღებული ცეცხლია…

მხრებზე მოახვევს დურასა.

ერთს ყანწს არაყსაც მოუტანს,

ბერიძე გადიწურავსა.

დალაღებული ბალღები

გაიძახიან „ურასა“.

აშიშინდება მწვადები

წვენის წვეთ-წვეთად დენითა.

ბალღებს ჩიჩია ალაღებს,

ტუჩებს ილოკენ ენითა.

კატაც მიმჯდარა კერას პირს

თავის ულვაშით, წვერითა.

ისიც მოელის ერთს ჩიჩქსა,

რომ გაისველოს პირია.

სახლის ბოძებიც ხარობენ,

დღეს იმათთვისაც ლხინია:

მათზეა ასოდ აქნილი

ხარი-ირემი ღვინია.

ყველაცა ხარობს სახლშია,

რაღაა გასაჭირია.

ხორცი ბევრი და ნაფქვავი,

შეშაც დერეფანს მრავალი,

კიდევაც დარჩა ტყეებში

ხარ-ირმებისა ნავალი.

დაუკარ, ბიჭო, ჩონგური,

უთხარ თავგადასავალი, -

დაჰმღერე ძველი ამბავი

მამა-პაპისა მრავალი.

თოვლო, ითოვლე, ითოვლე,

მთა-ბარს ჩააცვი სუდარა;

ყინვა, ქარი და ნამქერი

ზამთრის წესია მუდამა.