ვახტანგ ჯავახაძე - მინიატურები

ლამაზი თითები

გრძელი თითებით მარცვლავდა თუთას,

თუთა ვთხოვე და წარბი ასწია,

მაჩვენა სამი ლამაზი თითის

ულამაზესი კომბინაცია.

პირამიდაში

პირამიდაში სძინავს ფარაონს,

გარეთ პალმების უხმობს მარაო,

მაგრამ არ მოსწონს სააშკარაო:

მუმიამ უკეთ დამიფარაო...

- რამდენ წელიწადს გაძლებს მუმია?

- ასი ათასი - მინიმუმია!

არც ვაზს ვაქებ

არც ვაზს ვაქებ, აღარც ღვინოს,

რითმას ვაქებ სასაცილოს,

ცელქმა რითმამ შეიძლება 

დედოფალთან დაგაწვინოს.

სწავლული

ჩაჰკირკიტებს არზას,

შუქს გაურბის მზის,

თუ ტყემალზე არ ზის,

მაშინ ჭურში ზის.

გაფრთხილება

არ ენდოთ მაგის სიცილს:

ცუდი სიფხიზლე იცის!

მწარე შეკითხვა

ქარებს მიაქვთ საქართველო,

წვიმებს მიაქვთ საქართველო,

სეტყვებს მიაქვთ საქართველო,

მეწყრებს მიაქვთ საქართველო,

რუსებს მიაქვთ საქართველო,

შენ სადა ხარ, სა, ქართველო?

აქვს ფანტაზია ბავშვის

აქვს ფანტაზია ბავშვის,

ცაში დაეძებს სოროს,

მეცხრე სართულზე ცხოვრობს.

მეტირება

ახლა ხშირად მეტირება,

მალე დედა მეტირება,

შვილი გამომეტირება,

წიგნი გამომეტირება,

წარმატებით დასრულდება

ჩემი კომპრომეტირება.

ავსა კაცსა

ვერ შევსვამ შენს სადღეგრძელოს,

რად მინდა აგიტაცია,

შენს ჭიშკარს უნდა ეწეროს:

"ეზოში ავი კაცია!"

გამოცანა

სტვენს გაზაფხულის შიკრიკი,

და ღვივის, როგორც კრამიტი,

გარეთ - ატლასი,

შიგნით კი - 999.

მაჯამა - მარაო

მსურს მკათათვის მარაო

მოვიწარამარაო,

მწიფობისთვის ნიავი

ვიდრე მეტყვის: კმარაო!

მეზობლები

რწყავენ პალმებს და კაქტუსებს,

მშვიდად ცხოვრობენ ასე:

ზოგი - მეშვიდე სართულზე,

ზოგი - მეშვიდე ცაზე.

30 ვერცხლი

მაშინ, როცა ნაზარეველს მიუსაჯეს გოლგოთა,

ოცდაათი მეტი ღირდა ვერცხლი - ვიდრე ოქრო - და

თქვენ, რომელთაც ვერცხლი გიყვართ - ციმციმა და კიაფა, -

თუ გამყიდით, არ გამყიდოთ - ოცდაათზე იაფად!

ზღვას მიუსაჯეს დუმილი

ზღვას მიუსაჯეს დუმილი,

მთვარეს -

ღრუბლების კატორღა,

ნაპირთან დარჩა კატარღა

და ერთადერთი კატაღა...

რუსეთი - კარის მეზობელი

ჩვენი კარისმეზობლობა ტრაქტატებით შემოსა

და თანდათან დაეუფლა ჩვენსა გარეშემოსა,

გათავხედდა: აღარ შველის შეგონება-შელოცვა:

კარებიდან გავაძევეთ და ფანჯრიდან შემოძვრა.

უყვარდა სიტყვის დაბეტონება

უყვარდა სიტყვის დაბეტონება:

- ქალ-ბა-ტო-ნე-ბო

და ბა-ტო-ნე-ბო!!!

გამოწვდილ ხელებს

გამოწვდილ ხელებს შეიძლება დაუგდო ხურდა,

გამოწვდილ ხელებს შეიძლება დაადო ხუნდი,

გამოწვდილ ხელებს შეიძლება ეამბორო და

გამოწვდილ ხელებს შეიძლება ენდო ბოლომდე.

ფონოგრამა

პირს აღებდა ინდივიდი,

გაისმოდა "ინდი-მინდი",

ვინ კასეტა ამოიცნო,

ვინ - დისკი და ვინ - დივიდი.

ცოლიც საყვარელია...

ცოლიც საყვარელია და საყვარელიც - საყვარელი,

ცაში აღარ გელიან და შენდობასაც აღარ ელი:

აქ ცოდვილთა ქალაქია: შიგ სკამები ალაგია:

ზედ ათასი ევა ზის და ევა არცერთს არა ჰქვია.

ცისფერი და ცისფერი

კოცნაობდა გეი-პარა,

სულმა წინ-წინ გეიპარა.

ჩუმად წაიქეიფა რა,

გეიპარა გეი-პარა.

სეირია

სეირია ცხოვრება,

უყურებ და ერთობი:

ერთ-ერთები ცდილობენ,

გახდნენ ერთადერთები.

მომიტინგე-მოაქციეს

უფალო, მომიტინგე-მოაქციეს

ნუ დასჯი, არამედ მოაქციე

სიბერე - I

კვლავ ვაჭაშნიკებ უსახელაურს,

ჩემი ოცნება ისევ ლუვრია,

ვერ ვიტან კიბეს უსახელუროს,

დავეძებ კიბეს სახელურიანს.

სიბერე - II

მეც ბედისწერამ შიში მაგემა -

ამ წუთისოფლის მობინადრესი:

თბილისში უკვე დადის აქლემი,

რომელმაც იცის ჩემი ადრესი!

კომერციული სასაფლაო

გახსნეს კომერციული სასაფლაო მთაწმინდის,

გაიაფდა ცხოვრება, ახლა მთასთან მთაც მიდის.

არაფერი გამოვა თხოვნითა და დავითა:

ფული უნდა ვიშოვნო და უკვდავება დავირტყა.

დალოცა ბედი

დალოცა ბედი წყეული,

ჭიქა შეავსო კახურად,

მიწას მიუგდო სხეული

და ზეცა მოიმსახურა,

მეორე ათასწლეული

გალაკტიონმა დახურა.

ამაყად იჯდა

ამაყად იჯდა ტყემალზე

და გაჰყურებდა ტერასებს...

სხვადასხვა დამნაშავეთა

ცოდვებს წონიდა თემიდა...

საფლავში ისე ჩავიდა,

არ ჩამოსულა ტყემლიდან.

პოეტი პოეტის არქივში

პოეტი პოეტის არქივში თავის გვარს ეძებს და შლის,

ატყუებს საკუთარ ქვეყანას, ატყუებს საკუთარ შვილს.

ეტყობა, უფალი გაგვიწყრა, როდესაც, როცა და როს -

თავისი ცნობილი სახელის წამშლელი დასჭირდა დროს.

შეგონება

ზღვარს გაჰყევი ბედისა და უბედობის,

დააკვირდი მყობადს მრავალწახნაგიანს,

ფრთხილად! ყველა მილიონერს ნუ ენდობი:

ზოგიერთი გადაცმული გლახაკია!

ნუგეში ხეს შემოდგომაზე

კი არ გტოვებენ...

როგორც კი გწყდება,

მაშინვე კვდება

ყველა ფოთოლი...

ნიჭი და ნიჭები

ვერ აჯობა ნიჭიერმა მინი-ნიჭებს:

დააარსეს პრემია და მიინიჭეს.

საიდუმლო სერობა

საიდუმლო სერობას არ ესწრება იუდა,

მაგრამ ჩვენი თამადა მაინც განერვიულდა,

იცის ჭეშმარიტება დღეთა ამქვეყნიურთა:

სადაც ქრისტე არ არის, იქ არ მივა იუდა.

აღმოსავლური

მე არ მირჩევნია შირაზს შემახია,

და მაინც შემახის ღვინით ვარ მთვრალი:

როგორც კი ამურმა ზურგი შემაქცია,

ბახუსმა მაშინვე ჩამიკრა თვალი.

აგვისტოს ბოლოს

აგვისტოს ბოლოს

ნაღვლიანი ამბავი არის,

უკვდავა რომ

ოქროცოცხად იქცევა ხოლმე...

ძველი უბანი

დიდი ქალაქის ძველი უბანი

ასაკს ლამაზი ქალივით მალავს,

როგორც ერთგული ჭირისუფალი -

მხარში უდგას და ამხნევებს ქალაქს.

ნოსტალგია

ვინ- მიწით და ვინ - ცით,

იქით, ჩვენ რომ ვიცით,

დადის ვიზიტ-ვიზიტ

ისე, ჩვენ რომ ვიცით,

და...

ვერ პოულობს ვიზით იმას, 

ჩვენ რომ ვიცით.

თუნდაც...

თუნდაც ზაზას დაარქვათ იზა ანუ იზაბელ,

მაინც ვერ შეგვაძულებთ ცისფერს ანუ ცისა ფერს.

როგორც უკვე შეთანხმდნენ ეს ბერი და ის ბერი,

წითელმა და წითლებმა შეგვაყვარეს ცისფერი.

ჩემო კარგო ქვეყანა

ერიჰა! შენმა მითებმა

საით გამტყორცნეს, ერიჰა!

რაც უფრო გული მიკვდება,

მით უფრო მშვენიერი ხარ!

დიახ, ესენი...

ამათ ისე კარგად იციან ხელის დაბანა,

რომ არასოდეს შეეყრებათ

არც მეგობრობის სახადი

და არც ტრფობის ჭირი...

მუხათწყაროში

ექვსი ათასი ვიშოვნე:

სამი - აგურს და სამით - ხეს

ვიყიდი და ავიშენებ

სამოთახიან სამოთხეს.

პრობლემა

ვინ ცოტა იცის, ვინ მეტი,

ხან ცოტა სჯობს და ხან მეტი,

მაგრამ: ჯინსი თუ ვილვეტი?

დონ კიხოტი თუ ჰამლეტი?

ზღვა არ ჰყოფნის შავი!

- რუსეთს თავის მიწაც ჰყოფნის! – ბრძანა ერთმა რუსმა

და ბიჭვინთის რესტორანში მშვიდად ისაუზმა.

ჰკადრეს: რუსეთს არ აკლია სახნავ-სათესავი:

შავი მიწა ჰყოფნის, მაგრამ ზღვა არ ჰყოფნის შავი!

დღევანდელს

დღევანდელ სასაფლაოებს

როცა ვუყურებ,

უფალო,

ვფიქრობ და ვამბობ:

უფალსაც

არ ყვარებია უფულო!

ექიმო, მიშველე

თვალს ცრემლი მისველებს,

მიჭერენ მარწუხებს...

- ექიმო, მიშველე,

ნამუსი მაწუხებს.

დიდება შენდა, პამპერსო!

პამპერსო, ვიცით, რანაირიც ხარ:

ავტოკრატია გეთაყვანება:

გამორიცხე და გამოირიცხა

პრეზიდენტების გადაყენება!

ტირანი

გააბატონა ერესი,

წალეკა წასალეკი და

ბედი ქვეყნის და ერისა

ფეხებზე კი არ ეკიდა.

ამაოდ

თქვენ ამაოდ დამავალეთ:

ისეც გაჭრის დამა ვალეტს.

სკა, სკამ, სკამს

გავიჩინე სკა,

ამაშენა სკამ,

აწი აღარ მეშინია,

თუ დავკარგავ სკამს.

ისე ვიცეკვე...

ისე ვიცეკვე სამბა და

ისე ვიცეკვე ლამბადა, -

თითქოს გამჩენმა მეორედ 

გამაჩინა და დამბადა.

სასაფლაოზე

აქ სახლია საზიარო...

აქ ტახტია კელაპტრის...

- საფლავებზე არ იარო:

არ გეგონოს გელათი!

მიმიკრია

მიქარა და მიგანა და ახლოს აღარ მიმიკარა,

ყველა რაზა მიმირაზა, ყველა კარი მიმიკარა, -

ავდგები და გამოვიცვლი მიმიკას და მინი კარავს

და სხვას ისე შევეჩვევი, მიმიკრია მიმიქარავს!

წვიმს

წვიმს.

მუზეუმში მანეთად

შევდივარ -

ფიროსმანებთან.

ნეტავ

- ნეტავ შოთას ანდა ვაჟას

ვინ ასწავლა წერა-კითხვა?

- დაანებეთ თავი ნაჯახს:

ვერ ამოშლით წერაქვითაც!

უღრან ტყეში

უღრან ტყეში მორი იდო მორზე

და ისმოდა - კოდალების მორზე.

განუწყვეტელი

განუწყვეტელი, გადაბმული წვიმების შემდეგ

საგარნიზონო ლაზარეთის მაღალ ფანჯრებში

ყველაზე კარგმა დასტაქარმა შემოიხედა.

ტაშებით

ტაშებით ნუღარ მეტაშტაშები:

შეგჭამენ ტაშის მეტასტაზები!

როგორ დავწეროთ

როგორ დავწეროთ კარგი ლექსები,

გვასწავლის კაკო გაწერელია,

მაგრამ ყველაზე კარგი ლექსები

უკვე კარგახნის დაწერილია.

მონარქისტი

მონარქისტი არა ვარ,

არც მორწმუნე გლეხი ვარ,

მაგრამ თამარ მეორე

კი მინდოდა მეხილა.

იმძლავრა

იმძლავრა გაზის თონემ,

გლეხი დამდგარა გიდად,

თაფლი მითხარით, თორემ

ცოტნე - რამდენიც გინდათ!

არ არსებობს

არ არსებობს ვარიანტი,

არ არსებობს გარანტია,

რომ ოდესმე დაეწევა

კალანდაძეს კალანდია.

მერცხალმა

მერცხალმა ისე

ჩაიჭიკჭიკ-ჩაიკისკისა,

შეშურდებოდა შტრაუსსაც და

ჩაიკოვსკისაც.

ნაყვარება

პოლიკარპე კაკაბაძეს რუსთველი არ ნაყვარება,

იცის ხოლმე ახირებამ ასე გამოყვარყვარება.

დუშმანი

ჩაუდგამს რკინის ფაცერი

და მევაჭრება დუშმანი:

- ან

ორი ღერი ფიცარი,

ან

სამი ცალი ლურსმანი!

ისე გახდა

ისე გახდა ტარასი,

როგორც გახდა მინდია:

ჩონჩხის არმატურაზე

სარეცხივით ჰკიდია.

თვითონ გახდა

ლოთს აქებდა მამფორია - აფორიაქებული,

დალია და თვითონ გახდა მამფორია - ქებული.

რაც დრო გადის

რაც დრო გადის და რაც უფრო ვბერდები,

რაც უფრო მეტ ბებერს შევეფეთები

და რაც უფრო სწუხან ახალბედები, -

უფრო ხშირად მავიწყდება გოეთე და

უფრო ხშირად მახსენდება პეტეფი.

ჩალის ფასი

ევედრება ჩალა ასანთს:

- ნუ გამყიდი ჩალის ფასად!

ებრალება ჩალა ასანთს:

ჩალას ყიდის ცეცხლის ფასად.

პოეტების ბლოკი

იყო ბელი, იყო ბლოკი,

იყო პოეტების ბლოკი,

ადიდებდნენ, სამშობლო კი

წითლდებოდა, ვით ბოლოკი.

გულაბი

ისე დამწიფდა გულაბი

და ისე მიყვარს გულაბი,

ამტკივდა ხელის თითები

და მეწვის ხელისგულები.

ენის გასატეხი

რომელ რომანს დაუწუნებთ რომენ როლანს? -

თუმცა სჯობდა, ლომს ლომივით რომ ელომა.

დეკაბრისტები

ებრძოდნენ ცბიერ მესაჭეს,

გული ეწვოდათ უცეცხლოდ...

ზოგი სიკვდილით დასაჯეს,

ზოგი დასაჯეს... სიცოცხლით.

შიდსი

გათამამდა ყმა იგი და

გაძვრა, როგორც პაიკი და

უცხო ტურფას აეკიდა

და ეგრევე აიკიდა:

თბილისში ჩამოგვიტანა

კუნძულ იამაიკიდან.

ვაზიანი - ბასიანი

ბაზიანი სოფელია ვაზიანი,

ვასოს ჰგვანან ვასია და ვასიანი.

მწვანესავით ინიღბება მწვანიანი,

ვანოსავით - ვანია და ვანიანი.

ვაზიანის ბაზიანი პასიანსი

ვერასოდეს ვერ ჩაგვიყვანს ბასიანში.

გალაკტიონის პორტრეტი

თუმცა ბედმა სულეთის 

მხარეს დაგაბინავა,

სადაც შენი სურათი

მხვდება,

ყველგან შინა ვარ.

წვიმის გამყიდველი

აეროპორტში მოულოდნელს წავაწყდი წვრილმანს:

არაბმა ფოტო გადაუღო თბილისის წვიმას.

მალე ტურისტი შიდა-ქართლის, გარე-კახეთის -

ჩავა ალჟირში და თბილისის წვიმას გაყიდის.

ანტონიო გაუდი

დაჰკრა ბარსელონაში 

ზარმა ტაიმაუტის,

რადგან ვადა გაუდის 

გარდა - ყველას გაუდის.

არ არსებობს ამჯერად

შანსი სხვა ვარაუდის:

სხვას არავის გაუვა,

რაც გაუდის გაუდის.

რიალტო

ხიდია ვენეციაში უცხო და უვარიანტო,

ადიდებს მილიარდერი და ბევრიც უმილიარდო,

პოეტმაც აქო და თუკი ჩვენ ვერ ვიხილეთ რიალტო,

მემკვიდრე გვისაყვედურებს: ამაოდ გიცხოვრიათო.

არც მთვარე ჩანს

არც მთვარე ჩანს, არც ლამპარი, არც კოცონი გიზგიზა,

და სიჩუმემ გადაიკის - კის-კის-კის-კის-კის-კისა.

და დუმილი ახარ-ხარ-ხარ - ხარ-ხარ-ხარ-ხარ-ხარ-ხარდა,

ხან მამალთან გათამამდა, ხან ძაღლთან და ხან ხართან.

დიაცი

მწვანე (არა, ხაკისფერი) ტოტი (არა, ტოტემი)

იდო (ეწყო, როგორც კერპი (არა, როგორც ტოტემი).

შემობრძანდა (შემოიჭრა) ბაღში (ტრაგედიაში)

ქალი (არა, დედაკაცი, უფრო ზუსტად - დიაცი).