ვეფხისტყაოსანი - წიგნი ავთანდილისა თავის ყმათა თანა

ვეფხისტყაოსანი (სრულად)

165

 დაწერა, თუ: "ჩემნო ყმანო, გამზრდელნო და ზოგნო ზრდილნო,

 ერთგულნო და მისანდონო, ამას ზედა გამოცდილნო,

 თქვენ ჩემისა საწადლისა მიდგომილნო, ვითა ჩრდილნო,

 და წიგნი ჩემი მოისმინეთ, ყოვლნო ერთგან შემოყრილნო!

 166

 მიწაცა თქვენი ავთანდილ, ისმინეთ, გიწერ მე რასა:

 თვით ვიქმ ხელითა ჩემითა ამა წიგნისა წერასა,

 ცოტასა ხანსა ვარჩივე გაჭრა სმასა და მღერასა,

 და პურად და საჭმლად მივენდევ ჩემსა მშვილდსა და ცერასა.

 167

 საქმე რამე მიც თავისა ზე სადმე გარდსახვეწელი,

 დავყო მარტოდ და ღარიბად ესე წლეული მე წელი,

 გემუდარები ამისთვის, ვარ თქვენი შემომხვეწელი,

 და მე დამახვედროთ სამეფო მტერთაგან დაულეწელი.

 168

 მე შერმადინ დამიგდია, ჩემად კერძად პატრონობდეს,

 სიკვდილსა და სიცოცხლესა სადამდისცა ჩემსა სცნობდეს,

 ყოვლთა მზეებრ მოგეფინოს, ვარდს არ ზრვიდეს, არ აჭნობდეს,

 და შემცოდესა ყველაკასა ვითა ცვილსა დაადნობდეს.

 169

 თქვენცა იცით, გამიზრდია, ვითა ძმა და ვითა შვილი.

 ამას ასრე ჰმორჩილობდით, არის ვითამც ავთანდილი,

 ბუკსა იკრას, აქმნევინეთ ყოვლი საქმე, ჩემგან ქმნილი;

 და მე თუ დრომდის არ მოვიდე, გლოვა გმართებს, არ სიცილი".

 170

 ესე წიგნი გაასრულა წყლიანმან და სიტყვა-ნაზმა,

 წელთა ოქრო შემოირტყა, საღარიბოდ მოეკაზმა,

 ბრძანა: "მინდორს შევჯდებიო", ლაშქარიცა დაერაზმა;

 და მასვე წამსა წამოვიდა, შინა ხანი არა დაზმა.

 171

 ბრძანა: "წადით ყველაკაი, აქა მომხრედ არვინ მინა".

 მონებიცა მოიშორვა, თავი გაითავისწინა,

 მარტო გარე შემობრუნდა შამბი შიგან გაირბინა,

 და მიწყივ მისად საგონებლად მისი მკლველი თინათინ- ა.

 172

 იგი ველი გაირბინა, ლაშქართაგან გაეკიდა.

 ვინმცა ნახა სულიერმან, ანუ ვინმცა გაეკიდა?

 ვის მახვილი ვერას ავნებს, იმას ვინმცა წაეკიდა!

 და მისგან ტვირთი კაეშნისა ტვირთად ვარგად აეკიდა.

 173

 რა ლაშქართა ინადირეს და პატრონი მოითვალეს,

 იგი პირ-მზე ვეღარ პოვეს, პირი მათი იფერმკრთალეს,

 მათსა დიდსა სიხარულსა სამძიმარი ანაცვალეს,

 და ყოვლგან რბოდეს საძებარად, ვინცა იყო უცხენმალეს.

 174

 დარბოდეს და სხვაგნით სხვათა მოამბეთა მოასხმიდეს;

 ვეღარა ცნეს მისი საქმე, გაიარა აქათ კიდეს,

 მისნი სპანი გულ-მოკლულნი ცრემლსა ცხელსა გარდმოჰყრიდეს:

 და "ღმერთო, ლომო, შენად ნაცვლად სხვასა ვისმცა დანერგვიდეს!"

 175

 შერმადინ ერთგან შეყარნა ხასნი და დიდებულები,

 უჩვენა იგი უსტარი, ამბავი მისი თქმულები.

 რა მოისმინეს, ყველაი დარჩა გულ-დანაწყლულები,

 და თავსა იცემდეს, არ იყო გული უცრემლო, ულები.

 176

 ყოვლთა ჰკადრეს: "თუცა ყოფა ჩვენ უმისოდ გვეარმისცა,

 უშენოსა საჯდომი და ტახტი მისი ვისმცა მისცა?

 განაღამცა გმორჩილობდით, თუ გვიბრძანო რაცა ვისცა!"

 და იგი მონა აპატრონეს, ყველაკამან თაყვანის-სცა.