ფეხმძიმობა
|
1
ღმერთო, რომელსა გაქონან არსის საყდართა ჯდომანი, რომელმან მოეც მიჯნურთა ტრფიალთ სურვილის ნდომანი, რიტორთა-ლექსი გულისა სიღრმე სიბრძნისა ზომანი, შენ მიმახვდინე წადილსა, არ მაქვნდეს ცუდად ცდომანი.
2
დავიწყო სიტყვა სიბრძნისა, პირველ ბრძენთაგან ბრძნობილი, მის მგრძნობელისა დიდისა სულისა მიერ გრძნობილი, შევამკო ერთი უფალი ღვთივ ზეცით ქნვყნად მკობილი, ქართველთ სპა-ჯართა, ყოველთა ერთა მსაჯულად ცნობილი.
3
ვსთქვა უფალთ მეგვარტომობა, არ შორად მისხი მისხისა, ვინ მთქვის მე კაცი ხის დარად, დამრგის, ქვე წყალი მისხისა, ზედან გამომცის ნაყოფი, ფურცელი მკვიდრად მისხისა, დარგულად ჩვენად საჩრდილად შრტოდ მონაბამნი მის ხისა.
4
ნერგად მას ვსახავ, იგ რაც ხე ისახა იესესითა; ვინცა გამოსცა ნაყოფი თვისთა ნათქვამთა, ხეს ვითა; შურდულ-ქვით სძლია მებრძოლთა დამბადებელის ესვითა, შტო-მორჩად ქართველთ უფალთა, ვინც მაზე ბმულ ჩანს ფესვითა.
5
თუმცა მიჯობდა შრტოდ თქმასა, სწორედ სახელი მეწოდა, მეხარა, მე მით მეხარა, საჩრდილად იგ ქვე მეწოდა, მით დამეშრიტა სახმილი, რისგანაც გული მეწოდა; მაგრამ ვერ მივხვდი სალბუნთა, რომ წყლური მეხო, მეწო და.
6
ვერა ვსთქვი, მე ვერ შევიძელ მის ხის სახელის წოდება, სოფელს ერგო და სოფლელთ თქვეს: ,,მრუდია, არა სწორდება’’; აღიძრენ ერნი, იზრახეს ცუდისა მიდებ-მოდება, გაყიდეს, მოსჭრეს, გამსყიდველს მიხვდა მით ცეცხლის მოდება.
7
სახით მისებრივ სხვა მორჩი ქვეყნად არ დაიბადება, მე მისის ხილის ჭამითა პირი არ გამიმწარდება, მაგრამ ჯერ ძირთა სახელთა მწადიან გამოცხადება; წესია საშენთ აღმშენთა პირველ საფუძვლის დადება.
8
საფუძველი არს ყოველთა დაუსაბამო პირველი, მამა ყოვლისა მპყრობელი, ცათა და ქვეყნის მჭირველი; მიუწდომელი, უზომო, გამოუთქმელი, მბრწყინველი, ღმერთი, აბელის მსხვერპლისა კეთილად შემაწირველი.
9
არავინა ფლობს ხელმწიფედ ღვთის უდიდესი ძლიერი! ღვთის გამო ქმნილ არს ყოველი, არსმყოფობს რაც ნივთიერი. მას მორჩილებენ სულნი და ურიცხვი სპა-ჯარი, ერი; მან შეიწიროს მცირედი მსხვერპლი ეს ჩემაგიერი.
10
ერთი ვჰთქვა ქვეყნად უფალი, ღვთისებრ მსაჯულად მქცეველი მასწავლებელი უსწავლელთ, უსჯულოთ მომაქცეველი, აღმმართებელი დაცემულთ, აღმართულთ გარდამქცეველი; თვისთა სამწყსოსა ცხვართათვის სისხლისა დამაქცეველი.
11
თქმულა სიბრძნესთან სიგიჟე, ვითა ცოცხალთან მკვდარია; ამა უფლისა საქებრად ბრძენიც ჭკუვაზედ მცდარია; მე ვით შევმართო უცებმან, რადგან ის მიუმხვდარია? მაგრამ დავით თქვა: "აქებდით გლახაკი და მდიდარია!’’
12
მდიდარი ეგრეთ ძნელ ცხონდეს, ეგოდენ შესაწირითა, ვით ერთი მწირი მხეველი ედემს ზის ორის მწვლილითა. სარწმუნოება მცირედი მთას გარდასცვლისო ძირითა, ამად არ ვდუმებ, ვრიტორობ გონება-სიბრძნემცირითა.
13
მისი ქება და გამოთქმა ბრძენთაცა უძნელდებიან: ჰქექენ, სჩხრეკენ და ეძებენ, და კვალსაც ვერ მიხვდებიან; რაზომცა აღვლენ მაღლამდე, კვლავ ისევ ქვე ბრუნდებიან. მე რომ ვერ მივხვდე უცები, მაგაზე რად შემწრფებიან.
14
მე სიბრძნისაებრ ჩემთასა არ დავადუმებ ბრძნობასა, რასაცა მომცემს მომცემი შეტყობასა და გრძნობასა, დიდად მიიჩნევს უფალი მწირთაგან მცირეს ძღვნობასა, მით შევეცნევი უცნაურ, რასაც მივსწვდილვარ ცნობასა.
15
თუ ვისმე ჩემი ნათქვამი შაირი ენასებიან, მეც უთხრა მისი პასუხი, თუ გული ენას ებმიან; ყოველი წული მშობელთა, მზგავსი მზგავსს ემზგავსებინ, გინდ იყო კოჭლ-ბრმა, ქაჩალი, დედ-მამათ ეთავსებიან.
16
მომხსენებელი არ მრჩების, მაშფოთებს, ეს მაღონებსა; ცოდვის მუხრუჭით შეკრულსა, ვამე, ვინ მამიფონებსა? თუ არ შევკრებ და არ უძღვნი ყრმათ ია-ვარდის კონებსა, ცოცხალიც არვის ვახსონვარ, მკვდარს ვინღა მამიგონებსა?!
17
ერთბამად ფრინველთ უწოდენ შავარდენსა და ძერასა: არ სჩხრეკენ ყვავთა ჩხავილსა, ბულბულთა ტკბილად მღერასა, ფარშამაგისა შვენებას, ბუკიოტისა ბღვერასა: აწ რომ არ მიხმონ მელექსედ, მემართლებიან მე რასა?
18
შოთა მღერს, მეფე თემურაზ, არჩილ მოსძახის ძმურება, მეფე ვახტანგ და იაკობ დაბლა ზილს მიეტკბურება; ბეგთაბეგ, ნოდარ, ოთარი, ონანა ბანს ეშურება, დვრინვენ ყარან და მამუკა, მე მსურის მათი ყურება.
19
ბევრთა და ცოტას მწველელნი სწორეთ გავლიან ბერასა, განაყენებენ მშრალს ცალკე, ამად მოიწველს ვერასა; სჯობს ქვემო ბოლოს შინ დგომა შიგნით გარედამ მზერასა, მღერენ და მეც ბანს შევაწყობ, დამგმობენ ამაზე რასა?
20
კარგ საქმეზედა მიბაძვა არა რა დასაძრახია! სმენა, თქმა, სწავლის ძიება მოძებართაგან ახია. ცუდის, ტყუილის მოზღაპრე სიცრუის კანანახია, სწავლაზე ურჩი და მორცხვი თვალით არ დასანახია.
21
ეს სიტყვა მაშინ მოხსენდეს უწვრთელსა, უცოდინარსა, გაჰგრძელებოდეს რა ღამე ძილგამკრთალს, დაუძინარსა, ეძებდეს, ვერას პოებდეს საქმესა სამჯობინარსა, თავს იწყევლიდეს, ამბობდეს დედ-მამის შესაგინარსა.
22
საღმრთოს რომ ვერას გალობდეს, იმღერდეს "ხართა ლალასა’’, ჯავრობდეს, თავზედ იყრიდეს ქოქოლას და ვალალასა; ძვირს უხსენებდეს მშობელთა, ლანძღევდეს თავის ლალასა, რომ არ ვსწავლობდი, რად არა მცემდიან ტაჯგანალასა.
23
ნუ გენაღვლების სწავლაზე ყრმის წკეპლის ცემით კივილი, მალ გამთელდების უწამლოდ მისი წყლურების ტკივილი რა მოიზარდოს, მოყვინჩლდეს, მამლურებ შექნას ყივილი, - უფრთხილდი, მისგან წყენითა არაზე შექნა ჩივილი.
24
რაც არა ჰხამდეს ჩიორას, ნუ უყრი ასაკენკლადა, დანაბი თავს ნუ ანებებ ვარიათ დასაპეპლადა! რადგან აბრამ ძე საკლავად გამოიმეტა მსხვერპლადა, შენ გემეტების რად არა ძე წვრთაზე გასაწკეპლადა?
25
უწვრთელი ძაღლი მიხვდების გარეთ სიცივით თრთოლასა, საჭმლითაც არვინ განაძღებს, პილწად დაიწყებს წრწოლასა; გასწავლებული პატივით შტაქუნზე შეიქს წოლასა, სჯობს ყოლა უწვრთის ძაღლისა, უწვრთელის შვილის ყოლასა.
26
ძაღლი უწვრთელი პატრონსა ასეთს რას დაუშავებსა, რომ შვილი ბრიყვი, უცები, დედ-მამას განათავებსა? უცოდინრობით ასეთსა საქმეებსა იქს ავებსა, გვარსა და ნათესავებსა სირცხვილი სჭრიდეს თავებსა.
27
პატრონსა ძაღლი უწვრთელი მეტს ვერსა ჰკადრებს წყენასა: ან პურს მოსტაცებს, ან ხორცსა, ან წყალს ამოჰკრავს ენასა; მშობელთა შვილი უწვრთელი აროდეს მისცემს ლხენასა, სულთა წარწყმენდას და ხორცთა მიუთხრობს მით შერცხვენასა.
28
უსწავლელი ძაღლი კარში ყეფს და გარეშამოს ჰფარავს, ნადირს აფრთხობს, ქურდს აშინებს, ძნელად რასმე მას მოპარავს; ბრიყვი კაცი წამოწვების, ღამით კარსაც არ მისჯარავს! თვით იქნების გასაკმარი, ვინც ამ სწავლას გამიკმარავს.
29
ყრმა სწავლაში მომშვიდდების, რკინა ცეცხლში გარბილდების, უსწავლელი ვაჟიკაცი სიბერის დროს გაწბილდების; რიკ-ფაინის დრო გარდუა, ვეღარ გაჰკრავს, ჩაჰბილდების, სწავლის ძირი მწარე არის, კენწეროში გატკბილდების! |
დავითიანი / პოემა • • •  • • • დავითიანი / შინაარსი |
