ჩემო ამზრდელო ენაო, აჰყვავდი, იწყე ფრენაო, გისურვებ, სხვათა ენები შემოგნატროდნენ შენაო.
ენა კოკორი ვარდია ხალხისთვის დაუჭკნობელი, ენა წარსულის მოწმეა და მომავლისა მშობელი, ენა სიბრძნეა აწმყოსი, ლამპარი გაუქრობელი.
ენა სვეტია ერისა, მასზედ სდგას იგი მრთელადა, ენა აზრს დაასაბუთებს და შეიქმს ხორციელადა, ენაში გამოიხატვის ბუნების ძალა ვრცელადა.
წარსულთა საუკუნეთა შენს წინა გამომსახავი; ენა სიწმინდის კვერთხია, უზადო, დაუზრახავი, ენაში მოინახების ყოველი მოსანახავი.
ერთად ძუძუსთან ენაა იმისი მსაზრდოებელი; ენა თან დასდევს, მსახურობს ვითა ერთგული მხლებელი, ენაა მისი საკვები და მისი მაცოცხლებელი.
ენა სულია ცხოველი იმისი არსებობისა, ენა ჯილდოა ღვთიური კაცობრივისა გრძნობისა, ენა ერობის ხიდია და კავშირია ძმობისა.
სულიერის და უსულოს საგანთ სახელს და გემოსა, ვინც რომ ზამთარი გაძარცვა და გაზაფხული შემოსა, მოქალაქობის, სამართლის კერძოსი, გინდ სათემოსა.
მშობლურის გრძნობით ნაწლევნი დაეწვას ცეცხლის ალითა, ვერ შეუმცირებ სატანჯველს ვერა ყინულის წყალითა, მაგრამ მეორეს დაბადებს ბუნებრივისა ძალითა.
ხალხი კვლავ ხალხად დარჩება, არ დაინთქმება ხვრელშია; ან შეიქმს ახალ სამშობლოს უდაბურს ტყე და ველშია, ან დაიბრუნებს თავისას, მტერს გამოსტაცებს ხელშია.
და როცა ენას წაართმევთ, დაჰკარგავს ხედვა-სმენასა; ვერ დაიბრუნებს წართმეულს, დაიწყებს კბილთა ღრჭენასა, ბოლოს გაქრება, მოკვდება, მოსპობს სულისა ქშენასა.
სასწავლებელში გავლილნი, სიყრმიდგან ნაცოდვილები, აღარ მოგვანან ქართველებს, გგონიათ გამოცვლილები, თავის ენაზედ საუბარს ირცხვიან დალოცვილები.
და როგორც სჯული, ენაა უმაღლეს პატივსაცემი, ვინც ენას დაამახინჯებს, იქნება მისი დამცემი, ის ჩაითვლება საეროდ, ვითა იუდა გამცემი.
ის თავის ძმასაც უმუხთლებს, გულში ჩაასობს დანასა, ვინც დედა ენით არ უმღერს თავის სამშობლოს ნანასა, ქების წილ ზიზღით ვიხსენებ ქართველსა ამისთანასა. |