კვეცა

თუ ა-ზე და ე-ზე დაბოლოებულ ფუძეებს ხმოვნით დაწყებულ ბოლოსართს დავურთავთ, ეს ხმოვნები შეიძლება ჩამოშორდეს (ამოღებულ იქნეს).

მაგალითად, ა-ზე და ე-ზე დაბოლოებული ფუძეებია დედა და მებაღე, მაგრამ ეს ხმოვნები ჩამოშორდება ზოგიერთი ხმოვნით დაწყებული ბოლოსართის დართვისას: დედ-ის, დედ-ით, დედ-ობა, მებაღ-ით.

ფუძის ბოლოკიდური ხმოვნის ჩამოშორებას  ხ მ ო ვ ნ ი ს  შ ე კ ვ ე ც ა (კ ვ ე ც ა)  ეწოდება, ხოლო ფუძეს, რომელსაც ხმოვანი ეკვეცება, კვეცადი ჰქვია.

მაშასადამე დედა და მებაღე კვეცადი სახელებია

სავარჯიშო 1. წაიკითხეთ მაგალითები და აღნიშნეთ დაყოფით დაბეჭდილ სიტყვებში რომელი ხმოვანია შეკვეცილი.

1. შევხარი ჰაერს და  მ ზ ი ს  სხივებს  მ თ ი ს  ბალახივით. (ი. აბაშ).

2. ამ ტ ყ ი ს პირს ხშირად სეირნობდა ხოლმე  ქ ა რ თ ვ ე ლ ა ძ ი ს  სახლობა. (გოგ).

3. წინ მოუძღოდა ფიცხელა, განთქმული  ს ი მ ა რ დ ი თ, გ უ ლ ა დ ო ბ ი თ  და  გ ა მ ბ ე დ ა ო ბ ი თ. (ვაჟა).

4. ყ უ მ ბ ა რ ი ს  ნატეხმა მის მოხუც ცოლს მკლავი მოჰგლიჯა. (რ. ჯაფ.).

5. იმისი ყურები სასაცილოა თავისი  ს ი პ ა ტ ა რ ა ვ ი თ. (გაბ.)

6. და ჩვენ კი ხ ტ ო მ ი თ, მ ღ ე რ ი თ, ძახილით / მოვგროვდებოდით მ თ ი ს  ც ი ვ წყაროზე. (ჭავ.)

სავარჯიშო 2. წაიკითხეთ ქვემოთ მოყვანილი სახელები და აღნიშნეთ, რომელ ხმოვანზე ბოლოვდება ფუძე და იკვეცება თუ არა ეს ხმოვანი -ის და -ით ბოლოსართების დართვისას.

დაფა, მეურნე, მიწა, მესაათე, ძმა, რძე, ია, მდინარე, ტყვია, კლდე, მამა, საქათმე, ცა, მცენარე, ხე, და.